DOORSTROMING OPENBAAR VERVOER BIJ VERKEERSREGELINSTALLATIES

Dick houdt zich bezig met het openbaar vervoer binnen de provincie Noord-Holland en heeft hier een grote passie voor. De core business van Movensis ligt bij VRI’s en het openbaar vervoer. VRI’s kunnen nadelig effect hebben op het openbaar vervoer en we zijn benieuwd naar de visie van Dick hierop.

KUN JE ONS VERTELLEN WIE JE BENT EN WAT JE DOET BIJ DE PROVINCIE NOORD-HOLLAND?

Ik werk al heel lang bij de provincie, dit jaar 41 jaar. Mijn eerste baan en mijn laatste baan, want over een jaar ga ik met pensioen. Ik heb altijd als beleidsmedewerker openbaar vervoer gewerkt. Ik ben verantwoordelijk voor de concessie Haarlem-IJmond(1). Wij verzorgen de aanbestedingen voor het busvervoer. Er kan één keer per 10 jaar een nieuwe vervoerder komen. Nu is dat nog Connexxion tot september 2027, tot dan loopt de huidige concessie(2). Ik regel alles rondom de afspraken binnen de concessie en heb ook veel contacten met het provinciaal bestuur en de provinciale staten (zij controleren het provinciaal bestuur), gemeentes, wethouders, ambtenaren en consumentenorganisaties en natuurlijk veel met Connexxion. Het is de bedoeling om te zorgen dat de concessie zo goed mogelijk verloopt en er zo veel mogelijk mensen vervoerd worden. Er komen de meest aparte dingen aan de orde en het maakt het interessant om dat in goede banen te leiden.

We betalen Connexxion per dienstregelinguur, daar hebben we een contract mee, zij moeten dan bepaalde lijnen per se van ons rijden, dat zijn de belangrijkste lijnen. De bedoeling is om zo veel mogelijk reizigers te krijgen en de reistijden zo kort mogelijk te maken. Een van de dingen daarbij is dat wij busstroken aanleggen of subsidies geven aan gemeenten en daarvan is een subonderdeel om de doorstroming bij verkeerslichten te verbeteren. Dit kan allemaal geregeld worden op een efficiënte manier in een driewegverhouding tussen gemeente als wegbeheerder, Connexxion als vervoerder en ik als beleidsmedewerker binnen de provincie. Hiermee behalen we mooie resultaten.

JE GAF AAN DAT HET HIER INDERDAAD GING OM HAARLEM-IJMOND. DAT IS JOUW GEBIED? BETEKENT DIT DAT ER BINNEN DE PROVINCIE NOG MEER VAN DIE GEBIEDEN ZIJN?

Ja, dat klopt, we hebben ook de concessie Noord-Holland Noord(3), dat is vanaf Castricum, Heiloo helemaal boven tot en met West-Friesland en Texel en het gebied Gooi- en Vechtstreek(4), daar zijn wij ook verantwoordelijk voor. Dit zijn onze drie concessiegebieden. En daarnaast heb je nog de Vervoerregio Amsterdam, dat is een samenwerkingsverband van Amsterdam en omliggende gemeenten zoals Haarlemmermeer, Zaandam, Uithoorn en Aalsmaar. Die zijn ook opdrachtgever van het busvervoer. Een soort mini provincie eigenlijk, beleidsmatig gezien. Alle R-net lijnen ten zuiden van het station Haarlem rijden allemaal in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam. Dat moeten we ook faciliteren, want dat zijn ook allemaal mensen die mogelijk rijden in de concessie Haarlem-IJmond, dus dat is voor die bussen ook van belang. Toevallig is dat hier ook de busvervoerder Connexxion, maar we hebben ook buslijn 50 (van Leiden naar Haarlem) en die rijdt in opdracht van de provincie Zuid-Holland. Die wordt door Arriva gereden, een andere busvervoerder. Er is flinke concurrentie tussen de busvervoerders: Connexxion, Arriva, EBS, Qbuzz en Keolis. Zij willen allemaal de aanbestedingen winnen, daardoor krijg je vaak wel een mooi bod aangeboden.

WAAR BEN JE TROTS OP IN JE WERK?

Als er zaken gerealiseerd worden. In het verleden ben ik van het begin tot eind betrokken geweest bij de aanleg van Zuidtangent(5), dat is de vrijliggende busbaan van Haarlem tot Schiphol. We kregen carte blanche van het rijk om die busbaan aan te leggen met subsidie en dat was dan op een gegeven moment de provincie geworden. En die is zodanig aangelegd dat er in de toekomst een tram overheen kan rijden, maar de vraag is wel of die er ooit komt want door Haarlem heen is het heel moeilijk om een tram aan te leggen, dat kost bovendien ook veel geld en het is moeilijk om onder de Spaarne(6) door te moeten, want dan kom je middenin het centrum van Haarlem uit. Dit blijft voorlopig nog een buslijn, R-netlijn 300. Dat was een mooie mijlpaal voor mij, alweer 20 jaar geleden. In 2002 moest de Zuidtangent klaar zijn in verband met de Floriade(7) in Vijfhuizen.

Verder ben ik trots op de inzet van elektrische bussen. Dit was een recent project en daar ben ik indirect bij betrokken geweest. Ook ga ik samen met de vervoerkundige van Connexxion het lijnennet optimaliseren en doorstromingsmaatregelen nemen, bijvoorbeeld subsidie verlenen voor de Rijksstraatweg in Haarlem-Noord, zodat alle kruispunten gereconstrueerd kunnen worden en er nieuwe verkeerslichten kunnen komen en daarna zorgen dat dit allemaal goed is ingeregeld. Ik heb ervoor gezorgd dat voor de reconstructie van het Houtplein 3,7 miljoen subsidie verleend is door de provincie. Wat overigens nog maar de helft van de totale kosten is, in totaal kostte dit project 7 miljoen. Het meest grappige vind ik dat als je de verkeerslichten moet aanpassen, tegenwoordig kan dat softwarematig heel makkelijk gedaan worden. Dit gebeurt in de driehoek tussen wegbeheerder, Connexxion en mij. Daardoor kan je heel makkelijk reistijdwinst krijgen, wat dus eigenlijk 0 euro kost. Dit terwijl we voor bijvoorbeeld de Rijksstraatweg in Haarlem Noord 3 miljoen euro subsidie hebben gegeven en tussen het moment van subsidieverlening en oplevering ligt wel 5 jaar . En dan heb je ook 3 minuten reistijdwinst per bus.

WAT IS JOUW MENING OVER HET HUIDIGE BEHEER ALS HET GAAT OM REISINFORMATIE DIE AAN HET OPENBAAR VERVOER WORDT GEGEVEN?

Dat is ook een aandachtspunt van mij, dat zijn de zogenaamde elektronische DRIS-panelen, dat is de laatste jaren sterk verbeterd. We hebben een samenwerkingsverband DOVA: decentrale openbaar vervoer autoriteiten. Een samenwerkingsverband tussen alle provincies en de Vervoerregio Amsterdam. Elke 15/30 seconden geeft de bus een signaal af waar die is en dat wordt allemaal bij het DOVA verzameld. Daarna gaat die informatie de wijde wereld in en iedereen kan daar van aftappen, bijvoorbeeld Google. Daardoor kun je ook via Google de vertrektijden van de bussen opzoeken. Ook is de aansturing van de elektronische panelen met de actuele reisinformatie, dit gaat per buslijn. Er zit ook een vrije tekstregel op waarmee de vervoerder bijvoorbeeld vertragingen kan aangeven.

IN DE VRI WERELD ZIJN ER MOMENTEEL VEEL ONTWIKKELINGEN AAN DE GANG, DE IVRI. WAT IS JOUW BEELD HIERBIJ IN COMBINATIE MET HET OPENBAAR VERVOER?

Ik krijg hier wel wat van mee, maar het wordt soms wel te technisch voor mij, ik kijk er neutraal naar. Ik heb begrepen dat iedereen zijn eigen cloud moet inkopen, ook de busvervoer, dit moeten wij doen en daar zijn wij ook mee bezig. Als dit technisch is geregeld kun je echt zeggen ik moet met de bus van punt A naar punt B, maar ook een vrachtwagen zegt dit en een fietser ook. Daardoor bedenken de verkeerslichten voor iedereen de optimale routes, maar waar nu nog, met KAR(8), de bus nog enige prioriteit heeft, moet je dan in de toekomst gaan concurreren met de vrachtauto’s. Je wilt ook niet dat de vrachtwagens te veel stilstaan, dit is slecht voor het milieu en kost veel geld. Fietsers wil je tegenwoordig ook een snelle route aanbieden. Dus als bus moet je gaan concurreren en de betreffende wegbeheerder moet dan een soort beleidskeuze gaan maken: wat doe ik als tegelijkertijd een bus en vrachtauto zich aandienen, wie moet ik dan voorrang geven. Ten opzichte van de huidige situatie kunnen we er alleen maar slechter op worden, dus we moeten wel mee gaan en iCloud diensten gaan inkopen en zorgen dat het rondom de iVRI geregeld is, want anders leggen we het af tegen de andere vervoerdermiddelen. Als je nu werkt met KAR, werkt dit goed voor de bussen.

HEB JE NOG AMBITIES VOOR DIT LAATSTE JAAR?

Ja zeker! We gaan door. De reconstructie van het Houtplein is erg belangrijk voor de bus, dus dit wil ik graag afmaken. En ik ben ook betrokken geweest bij het vervoer van de Formule 1, die plaats heeft gevonden in augustus. Dan komen er 3 dagen lang 105.000 bezoekers per dag en minder dan 1% komt met de personenauto, want je mag er niet in als bezoeker, alleen bewoners en leveranciers en dergelijke mogen met de auto naar binnen. Dit wordt met verkeersregelaars gecontroleerd. Dus dat betekent dat er 40.000 mensen met de fiets komen, 40.000 met de trein, 5.000 met de Connexxion bus, een paar duizend mensen met touringcars en nog wat brommers. Ik ben nu al drie keer helemaal bij de voorbereiding betrokken geweest samen met een collega namens de provincie, want we zitten daar in overleg met 15 instanties. Dit wordt heel goed en strikt gecoördineerd door de Dutch Grand Prix organisatie. Maar dat is echt een feest om dat te mogen meemaken. We hebben in de hele wereld een enorme uitstraling. In andere landen gaat zo’n 90% met de auto, maar in Nederland is het precies andersom, dan gaat 90% niet met de auto. We zitten met het circuit dichtbij het treinstation en Nederland is een fietsland.

HOE ERVAAR JE DE SAMENWERKING MET MOVENSIS?

Dat gaat natuurlijk prima, dat zijn echte vakmensen. Joost Boor zit in de DOVA club en hij houdt zich bezig met het openbaar vervoer en DRIS informatie. Met Edwin Hensgens heb ik ook goede ervaring, met een half woord heb je al genoeg. We hebben samen die hele route voor bussen op de omleidingsroute van de reconstructie Houtplein zo optimaal mogelijk gemaakt, waar het superdruk is met het verkeer, ‘s ochtends de stad uit en 's avonds de stad in. Hier kwam om de paar minuten een bus en er reden veel auto’s, dus dat was iedere keer een enorme afweging hoe je dit moest oplossen.

CONTACT

Voor meer informatie over dit onderwerp kan contact worden opgenomen met Marcel Fick via marcel.fick@movensis.nl of Ronald Koszczol via ronald.koszczol@movensis.nl.

Voetnoten:

1. De concessie Haarlem-IJmond omvat het gebied rondom Haarlem en IJmuiden. Ook de stadsdienst van Haarlem behoort tot deze concessie.
2. Een concessie is een vergunning van de overheid die anderen uitsluit. De verkrijger van de concessie of concessiehouder krijgt dus een monopolie op bijvoorbeeld een stuk grondgebied. De aanbestedende dienst van de overheid kan ook een concessieovereenkomst sluiten voor het verrichten van openbare werken.
3. Het concessiegebied openbaar vervoer Noord-Holland Noord omvat de volgende gemeenten: Alkmaar Bergen Castricum Den Helder Dijk en Waard Drechterland Enkhuizen Heiloo Hollands Kroon Hoorn Koggenland Medemblik Opmeer Schagen Stede Broec Texel Daarnaast zijn er uitlopers naar Purmerend en Lelystad.
4. De concessie Gooi- en Vechtstreek omvat het busvervoer in het oostelijk deel van de provincie Noord-Holland. Centrale plaatsen in deze concessie zijn Bussum, Hilversum, Huizen, Naarden en Weesp.
5. De Zuidtangent is een busbanennetwerk en de voormalige naam van een hoogwaardig openbaarvervoernetwerk in het zuidelijk deel van de Vervoerregio Amsterdam. Het busbanennetwerk wordt gevormd door busbanen tussen Amsterdam-Zuidoost, Amstelveen, Schiphol, Hoofddorp en Haarlem, en een aftakking naar Nieuw-Vennep.
6. Het Spaarne is een rivier in Noord-Holland. De rivier stroomt door Haarlem naar Spaarndam.
7. De Floriade 2002 vond plaats van 6 april tot en met 20 oktober 2002 in de Haarlemmermeer. De Floriade 2002 was naast Floriade tevens de 16ᵉ Wereldtuinbouwtentoonstelling. De Floriade besloeg een oppervlakte van 70 hectare en bestond uit 3 delen: Bij het Dak Naast de Berg Aan het Meer.
8. KAR staat voor Korteafstandsradio en beïnvloedt verkeerslichten met een radiosignaal. KAR kan worden beschouwd als een draadloze variant van VETAG/VECOM, systemen die verkeerslichten beïnvloeden met behulp van detectielussen in de weg.